Chiński teatr duchów
Chiński
teatr duchów jest związany z obrzędami pogrzebowymi. Wiele chińskich widowisk
teatralnych polega na oddawaniu czci duchom, dlatego wiara w życie pozagrobowe
uważana jest za początek teatru w Chinach.
Po śmierci
jednego z rodziców rodzina miała najdłuższą żałobę, która mogła trwać nawet do
2 lat. Byli zobowiązani nosić białe (kolor żałoby) zgrzebne płótno. Niektórzy synowie, aby wyrazić swój żal
posuwali się nawet do samobójstwa. Ciekawym, choć nie bardzo przyjemnym
zwyczajem był zakaz mycia, czesania oraz ścinania włosów. Podczas żałoby na
głowie trzeba było nosić czepek.
Według
chińczyków dusze zmarłych, którym potomkowie nie składali ofiar, były duchami
osieroconymi. Stawały się wtedy głodne i niespokojne. Dlatego chińczycy nie
bali się samej śmierci, bali się duchów, co sprawiło, że mieli bardzo
rozbudowaną naukę o demonach. Stąd w chińskich wierzeniach duchy posiadały
zdolność zstępowania na ziemię częściej niż bogowie.J
ako ciekawostkę można przywołać diabolicznego Wutonga, który występował w wielu odmianach i opisany był w
trzydziestu opowiadaniach kronikarza Hong Mai (Baśnie Słuchacza).
Pogrzeb
uświetniały występy aktorów w przedstawieniach teatralnych. Ciekawą historią
był pogrzeb córki jednego z władców księstwa Qin.
Ojciec urządził wielkie widowisko tańczących żurawi, a następnie kazał
pogrzebać wszystkich ciekawskich widzów, aby córka nie czuła się samotna. Wiele
podobnych styp musiały zawierać spektakularne widowiska muzyczno-teatralne.
Chiński
teatr opiera się na wielu legendach, mitach i opowieściach, przekazywanych
sobie z pokolenia na pokolenie. Wśród literatury chińskiej znajduję się wiele
nowelek, których bohaterami są duchy umarłych kobiet. W liturgii religijnej
zostały bardzo bogato odzwierciedlone chińskie wierzenia w życie
pozagrobowe. Później powstawało wiele
regionalnych form dramatów religijnych. Najsłynniejszy chiński rodzaj teatru
buddyjskiego obrzędowego był Mulianxi, z którym wiąże
się ciekawa historia. Najzdolniejszym uczniem buddy był Mulian. Pewnego
dnia dzięki swoim nadprzyrodzonym zdolnościom zobaczył swoją matkę w gronie
głodnych duchów. Każdy kęs jedzenia pochodzący ze składanych zmarłym ofiar
zamieniał się w płomień zanim jeszcze dotknęły go jej usta.
Według
mistrza Muliana, sam syn nie mógł odkupić grzechów
kobiety, ponieważ do tego potrzebne były całe zastępy mnichów. Wtedy Budda
ustanowił śpiewaną liturgię, która odtąd
była odprawiana na Festiwalu Głodnych Duchów. Oprócz religijnych liturgii
istnieje również wiele świeckich, niezwiązanych z liturgią, chińskich tradycyjnych sztuk muzycznych, których
bohaterami są dusze zmarłych kobiet. Najbardziej popularna historie to:
-Guan Hanquing Historia Dou E
-Opera Kwiat czerwonej śliwy znana również jako Smutek nad
zachodnim jeziorem.
Bardzo
charakterystyczną cechą dla teatru chińskiego jest używanie przez niektórych
aktorów makijaży o geometrycznych i symbolicznych wzorach. Wprowadzono też
słomiane kukły w maskach, które z czasem przekształciły się w drewniane figury
tzw. strażników grobów, którzy też nosili maski. Maski te były później
zazwyczaj grzebane lub spalane. Za
czasów dynastii Han maski zaczęto używać do rozrywkowych przedstawień zwanych
Bai xi, w których noszone były przez mimów i tancerzy. W teatrze muzyczny maski były zastąpione
przez makijaż aktorów i lalki teatralne.
Chiński
teatr duchów powstał dzięki bardzo rozbudowanej wierze w pośmiertną egzystencję
człowieka. Wyeksponował takie dziedziny sztuki jak śpiew, taniec oraz gra
aktorska.